Πέντε μεγάλα μέτωπα για την αγορά ενέργειας - Ώρα αποφάσεων για την κυβέρνηση

(του Χρήστου Κολώνα, euro2day.gr)

Πέντε ανοικτά μέτωπα στον τομέα της ενέργειας καλείται να κλείσει μετά το Πάσχα η κυβέρνηση, προωθώντας ουσιαστικές αλλαγές στις αγορές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Η προεκλογική περίοδος, ωστόσο, το άστοχο χρονικό timing κάποιων αποκρατικοποιήσεων και διοικητικές αγκυλώσεις μεταθέτουν διαρκώς τα χρονοδιαγράμματα συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων όλο και πιο πίσω.

Οι εκκρεμότητες που τρέχει η κυβέρνηση να κλείσει είναι η πώληση των δύο λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ, η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας, οι αποφάσεις για την τύχη των ΕΛ.ΠΕ μετά την αποτυχία του διαγωνισμού πώλησης, οι μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία και τη δομή της αγοράς ηλεκτρισμού (target model) και οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ.

Οι λιγνιτικές μονάδες

Για τις 6 Μαίου προγραμματίζεται από τη ΔΕH η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για την πώληση των λιγνιτικών σταθμών της Μελίτης και της Μεγαλόπολης. Ωστόσο, οι υποψήφιοι επενδυτές αναμένεται να ζητήσουν παράταση της διαγωνιστικής διαδικασίας καθώς λόγω της αργίας του Πάσχα θέλουν περισσότερο χρόνο για την αξιολόγηση του SPA, της σύμβασης αγοραπωλησίας των μετοχών.

Όπως έγραψε στις 24 Απριλίου το Euro2day.gr, στο κείμενο του SPA έχουν περάσει ρήτρες υπέρ των νέων ιδιοκτητών, που συνδέουν τη λειτουργία των ΑΔΙ (μηχανισμός αποζημίωσης επάρκειας ισχύος των λιγνιτικών μονάδων) με το τίμημα που θα καταβάλουν. Επίσης μετά την αποτυχία του προηγούμενου διαγωνισμού η νέα αποτίμηση θα πρέπει να λάβει υπόψη τα δεδομένα των προσφορών που υπέβαλλαν τον περασμένο Φεβρουάριο οι υποψήφιοι επενδυτές.

Με τους τρόπους αυτούς ουσιαστικά επιδιώκεται η πριμοδότηση των διεκδικητών προκειμένου να κατέβουν στον διαγωνισμό. Το δυσμενές σε βάρος του άνθρακα, λόγω των πολιτικών της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή αποτυπώνεται και στις τιμές των δικαιωμάτων του CO2 οι οποίες κινούνται μεταξύ των 25 και 28 ευρώ τον τόνο.

Η επιτυχία έκβασης του διαγωνισμού θα δώσει σημαντική ανάσα ρευστότητας στη δημόσια εταιρεία καθώς θα έχει λιγότερα λειτουργικά κόστη, ενώ σημειωτέον το 70% των εσόδων από το τίμημα θα κατευθυνθεί στην εξυπηρέτηση δανείων της. Επιπλέον, θα αποκλείσει ενδεχόμενο κοινοτικών απαιτήσεων για την πώληση και υδροηλεκτρικών σταθμών.

Η τύχη των ΕΛ.ΠΕ

Μετά το Πάσχα αναμένεται να ξεκαθαρίσουν οι μέτοχοι των Ελληνικών Πετρελαίων, δημόσιο και όμιλος Λάτση, τη στάση τους μετά την αποτυχία του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για την πώληση του 50,1%. Υπενθυμίζεται ότι τα δύο κοινοπρακτικά σχήματα που είχαν περάσει στην τελική φάση του διαγωνισμού δεν υπέβαλλαν δεσμευτικές προσφορές.

Τα επικρατέστερα σενάρια είναι είτε η επανάληψη του διαγωνισμού, είτε η διατήρηση του υφιστάμενου status quo των μετόχων. Δεν αποκλείεται βέβαια και σενάριο ο όμιλος Λάτση να αποκτήσει μεγαλύτερο μερίδιο μετοχών, χωρίς για την ώρα να επιβεβαιώνεται κάποια πληροφορία.

Η ώρα της ΔΕΠΑ Εμπορίας

Μόλις την περασμένη Τετάρτη 24 Απριλίου, και μετά από πολλές καθυστερήσεις, λένε οι πληροφορίες, που αποδίδονται σε χειρισμούς της διοίκησης της εταιρίας, εγκρίθηκαν από το Δ.Σ. της ΔΕΠΑ οι εταιρικές αλλαγές μετά την ψήφιση του split του ομίλου. Διαδικασία που ήταν αναγκαία για την πώληση του 50% συν μίας μετοχής της ΔΕΠΑ Εμπορίας. Καθυστερήσεις καταγράφονται και στην εκπόνηση του business plan αλλά και στην κατανομή των περίπου 170 εργολαβικών εργαζομένων.

Όλα αυτά αν και δεν καθορίζουν τη δημοσίευση από το ΤΑΙΠΕΔ της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος ωστόσο τρενάρουν… τις διαδικασίεςιδιωτικοποίησης. Πηγές θέλουν πως ίσως εντός του πρώτου 20ημέρου του Μαίουτο Ταμείο θα είναι σε θέση να προχωρήσει στην προκήρυξη.

Η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι στη συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών και θεωρείται ως διαρθρωτικό μέτρο, με τους θεσμούς να εντείνουν τις πιέσεις σε περίπτωση περαιτέρω αργοπορίας.

Η τιμή των ΝΟΜΕ

Η έκβαση της αποεπένδυσης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ θα κρίνει και τον αν τελικά θα ενεργοποιηθεί ή θα απενεργοποιηθεί το πέναλτι για τη δημοπράτηση περισσότερων ποσοτήτων λιγνιτικής ισχύος.

Αν ο διαγωνισμός πετύχει τότε δεν θα δημοπρατηθούν επιπλέον ποσότητες με τη ΔΕH να παίρνει τεράστια ανάσα… Υπενθυμίζεται ότι το 2018 η επιβάρυνση της δημόσιας εταιρίας από τις ΝΟΜΕ διπλασιάστηκε και ανήλθε στα 223,8 εκατ. ευρώ. Επίσης τον Ιούνιο η ΡΑΕ αναμένεται να αναπροσαρμόσει την τιμή εκκίνησης των προσφορών από τα 36,34 ευρώ ανά MWh/h κοντά στα 50 ευρώ ανά MWh/h.

Το target model αργεί…

Η ουσιώδης, όμως, μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας είναι η λειτουργία του target model (αγορά στόχος) με τις τέσσερις αγορές που θα εκκινήσουν από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Αν και το χρονοδιάγραμμα προβλέπει το Φθινόπωρο να έχει γίνει η ηλεκτρονική σύζευξη των τεσσάρων αγορών προημερήσια, ενδοημερήσια, προθεσμιακή και αγορά εξισορρόπησης εντούτοις, πηγές αναφέρουν, ότι δεν θα είναι ολοκληρωμένες οι διαδικασίες. Επίσης για το πρώτο εξάμηνο του 2020 έχει προγραμματιστεί και η σύζευξη με την αγορά της Βουλγαρίας.

Η λειτουργία των τεσσάρων αγορών που θα περιλαμβάνουν τις εκκαθαρίσεις των προσφορών των παικτών της ηλεκτρικής ενέργειας σε πραγματικό χρόνο εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τη ρευστότητα και θα φέρει διαφάνεια στις συναλλαγές. Επιπλέον η προθεσμιακή αγορά θα περιλαμβάνει και τα διμερή συμβόλαια, που επιδιώκει η βιομηχανία με τους ηλεκτροπαραγωγούς.